Szczuczyn, niewielkie miasteczko położone w województwie podlaskim, kryje w sobie niezwykłą perełkę architektury barokowej – ruiny Pałacu Szczuków. Ta imponująca budowla, choć dziś w stanie ruiny, wciąż przyciąga uwagę turystów i miłośników historii, opowiadając fascynującą historię jednego z najpotężniejszych rodów magnackich Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Historia Pałacu Szczuków

Pałac Szczuków został wzniesiony w latach 1687-1690 z inicjatywy Stanisława Antoniego Szczuki, wpływowego polityka i referendarza wielkiego koronnego. Projekt budowli przypisuje się Józefowi Pioli, a prace budowlane nadzorował Józef Fontana. W latach 1705-1709 pałac przeszedł gruntowną przebudowę, zyskując jeszcze bardziej okazały wygląd.

Niestety, los nie był łaskawy dla tej wspaniałej rezydencji. W 1712 roku, podczas wojny północnej, pałac został spalony. Mimo prób odbudowy, nigdy nie powrócił do dawnej świetności. Kolejne wieki przyniosły dalsze zniszczenia, a dziś możemy podziwiać jedynie malownicze ruiny, które wciąż robią ogromne wrażenie.

Architektura i układ pałacu

Pałac Szczuków był imponującą budowlą o wymiarach 23,5 m x 46 m. Wzniesiony z cegły różnorozmiarowej, reprezentował styl barokowy charakterystyczny dla końca XVII wieku. Rezydencja składała się z korpusu głównego oraz dwóch skrzydeł bocznych, tworząc charakterystyczny układ w kształcie litery „U”.

Fasada i detale architektoniczne

Fasada pałacu była bogato zdobiona. Centralną jej część wieńczył trójkątny fronton, a całość ozdabiały pilastry i gzymsy. Okna, rozmieszczone symetrycznie, były duże i ozdobne, co zapewniało wnętrzom doskonałe oświetlenie. Wejście główne prowadziło przez okazały portal, nad którym prawdopodobnie znajdował się herb rodu Szczuków.

Wnętrza pałacowe

Choć dziś trudno wyobrazić sobie pełen splendor wnętrz pałacu, z zachowanych opisów wiemy, że były one urządzone z niezwykłym przepychem. Sala balowa, gabinety, sypialnie – wszystkie pomieszczenia zdobiły freski, sztukaterie i bogate meble. Szczególną uwagę zwracała kaplica pałacowa, która miała być ozdobiona malowidłami o tematyce religijnej.

Zwiedzanie ruin Pałacu Szczuków

Dziś ruiny pałacu stanowią niezwykłe miejsce, gdzie historia miesza się z romantyczną atmosferą. Spacerując wśród pozostałości murów, można wyobrazić sobie dawną świetność tego miejsca i poczuć ducha minionych epok.

Ruiny pałacu są ogólnodostępne i można je zwiedzać przez cały rok. Wstęp jest bezpłatny. Najlepiej odwiedzić to miejsce w ciągu dnia, gdy światło słoneczne podkreśla piękno zachowanych fragmentów architektury. Warto zabrać ze sobą aparat fotograficzny, by uwiecznić malownicze widoki. Dojazd do Szczuczyna jest możliwy samochodem lub autobusem. Najbliższe większe miasto to Grajewo, oddalone o około 15 km.

Okoliczne atrakcje

Wizyta w ruinach Pałacu Szczuków może być doskonałym punktem wyjścia do odkrywania innych atrakcji Szczuczyna i okolic. W mieście warto zobaczyć barokowy kościół Imienia Najświętszej Maryi Panny, a także budynek dawnego kolegium pijarów. Miłośnicy przyrody mogą udać się na spacer nad pobliską rzeką Wissą lub wybrać się na wycieczkę do Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Podsumowanie

Ruiny Pałacu Szczuków w Szczuczynie to miejsce, które mimo upływu czasu i zniszczeń, wciąż zachwyca i intryguje. Stanowi ono nie tylko świadectwo dawnej potęgi rodu Szczuków, ale także ważny element dziedzictwa kulturowego regionu. Wizyta w tym miejscu to podróż w czasie, która pozwala na chwilę refleksji nad przemijaniem i zmiennością losu. Dla miłośników historii, architektury i romantycznych krajobrazów, ruiny pałacu w Szczuczynie są obowiązkowym punktem na mapie podróży po Podlasiu.